Roderik was 16 jaar toen hij ontdekte dat hij vooral naar brugklassers keek. Op dat moment dacht hij: hier klopt iets niet. ‘Ik heb die gevoelens een tijdlang weggestopt, ik kon er niks mee’, vertelde hij op het congres Pedofilie en Pedoseksualiteit, dat donderdag 9 oktober in Amersfoort georganiseerd werd door Medilex. ‘Ik zou me hebben geschaamd als iemand erachter kwam, maar ik heb me nooit een slecht mens gevoeld.’

Op zijn 22^e kreeg Roderik een relatie met iemand van zijn eigen leeftijd. ‘In die tijd dacht ik niet aan jonge jongens en  hoopte ik dat ik er vanaf was. Daarom wilde ik de relatie niet verbreken, ook al pasten mijn vriend en ik qua persoonlijkheid helemaal niet bij elkaar. Toen het toch uitging, kwamen de gedachten aan jonge jongens terug. Ik heb lang geworsteld met het idee dat ik iets fout zou kunnen doen, maar ik ken mezelf nu goed genoeg om te weten dat dat nooit zal gebeuren.’

Niet strafbaar
Roderik is één van de duizenden Nederlanders met pedofiele gevoelens. Hoeveel pedofielen er precies zijn, is niet bekend, omdat veel mensen zich voor hun gevoelens schamen en er niet over durven praten. Schattingen lopen uiteen van 0,1% tot 4% van de bevolking, is te lezen op pedofilie.nl. Pedofielen worden meestal in de puberteit al geconfronteerd met hun gevoelens voor kinderen.

‘Pedoseksuele gevoelens krijgen is geen keuze, wat je ermee doet wel’, zegt Jules Mulder, psychotherapeut bij De Waag. Hij legt uit dat je een onderscheid moeten maken tussen pedofielen en pedoseksuelen. Alleen pedoseksuelen vergrijpen zich aan kinderen. ‘Pedofilie gaat over een seksuele voorkeur en is daarom niet strafbaar. Ernaar handelen wel.’

Meer dan pedofiele gevoelens
‘Als iemand jou als hulpverlener benadert en zegt dat die worstelt met pedofiele gevoelens, is het belangrijk om niet in paniek te raken en te denken dat diegene al van alles heeft gedaan’, is het advies van Jules Mulder. ‘Begin met: “Vertel eens over het probleem”. Doe een risicotaxatie door te vragen hoe lang iemand er al mee worstelt en of die ernaar heeft gehandeld.’ Als hij of zij al de fout is ingegaan, is het volgens Mulder verstandig om diegene door te verwijzen naar een gespecialiseerde instelling als De Waag.

De kern van een behandeling is het accepteren van de seksuele identiteit zonder over te gaan op misbruik, zegt Mulder. ‘Je moet cliënten leren dat ze veel meer zijn dan hun pedofiele geaardheid. De vraag die je eigenlijk wilt oplossen, is: hoe leid je een goed leven zonder te handelen naar je gevoelens?’ Dat kan door ze hun geluk ergens anders te laten vinden, bijvoorbeeld in leuk werk, vrienden of een vereniging. 

Een ander advies van Mulder is om een pedofiel naar een rolmodel te laten zoeken van iemand die op een goede manier omgaat met zijn pedofiele gevoelens. Een voorbeeld daarvan is de film The Woodsman. ‘En vertel ook meteen dat het downloaden van kinderporno verboden is, want dat weet niet iedereen’, raadt Mulder aan. ‘Mensen weten vaak evenmin dat downloaden niet anoniem is en de politie binnen de kortste keren op de stoep kan staan.’

Steun uit omgeving

Er zijn verschillende factoren die het risico om toch de fout in te gaan vergroten. ‘Zoals intimiteitsproblemen en eenzaamheid’, legt psychotherapeut Jan Willem van den Berg uit. ‘Maar ook middelengebruik en delictondersteunende opvattingen kunnen een rol spelen.’ Voorbeelden van zulke opvattingen zijn: ‘Het kind is nieuwsgierig en wil het zelf’ en ‘De oude Grieken deden het ook’.
 

‘Daarom richt hulpverlening zich op het ontkrachten van zulke opvattingen’, zegt Jules Mulder. ‘Het is ook heel belangrijk dat iemand niet in zijn eentje blijft ronddobberen. Kijk daarom samen wie de cliënt in vertrouwen kan nemen, met wie de cliënt erover kan praten.’ Van den Berg voegt eraan toe: ‘Er moet sprake zijn van een medemenselijke relatie. Dus verleen hulp vanuit de gedachte: ik vind dat je geen fouten mag maken, maar ik sta naast je en begrijp je.’

Genuanceerde kennis
Op het forum van pedofilie.nl vertellen verschillende pedofielen dat hulpverleners met wie zij in aanraking kwamen helemaal niet wisten dat er ook pedofielen zijn die hun gevoelens onder controle houden. ‘Ik denk dat er al een gigantische stap vooruit zou worden gezet als hulpverleners tijdens hun opleiding al correcte en genuanceerde informatie zouden krijgen’, schrijft Jorge op dit forum.

Een ander voorstel is voorlichting op middelbare scholen, omdat mensen op die leeftijd voor het eerst in aanraking komen met hun pedoseksuele gevoelens. ‘Zou het niet mooi zijn als er bijvoorbeeld folders met informatie op scholen worden gelegd of uitgedeeld tijdens de lessen seksuele vorming?’ schrijft Tjerk. ‘Dat is heel laagdrempelig.’

Elkaar ondersteunen
In 2012 werd Stop it now! opgericht, een anonieme hulplijn voor pedofielen (zie het onderstaande filmpje). ‘Ik vind het een heel mooi initiatief’, zegt Roderik op het congres. De ervaringsdeskundige heeft geholpen bij het opzetten van de website pedofilie.nl en daardoor een groot aantal lotgenoten leren kennen. ‘Maar de mensen die hun gevoelens onder controle houden, zullen niet bellen omdat ze denken: waar moet ik dan mee stoppen? Hulpverleners komen sneller in aanraking met mensen bij wie het misgaat in het leven, niet met de stille pedofiel die worstelt met zijn gevoelens en een normaal leven probeert te leiden.’

Volgens Roderik is het gevolg dat pedofielen het internet opgaan, omdat dat voor hen de enige manier is om feedback te ontvangen en contact te leggen met lotgenoten. ‘Het risico bestaat dat mensen met verkeerde motieven elkaar op het internet versterken, maar mijn ervaring is dat pedofielen elkaar eerder naar kleinere probleemsituaties praten dan naar grotere.’ Roderik stelt voor dat hulpverleners en pedofielen die anderen willen helpen met elkaar in gesprek gaan. ‘Ik denk dat wij elkaar iets te bieden hebben en elkaar kunnen ondersteunen.’

Verliefdheid
‘De reden dat ik seksueel contact met kinderen fout vind, is doordat zelfs als kinderen zeggen het zelf te willen, ze later toch schade kunnen ondervinden’, vertelt Roderik. ‘Veel pedo’s beseffen dat niet en gaan te veel op hun gevoel af. Als je tegen zo iemand zou zeggen: "Je misbruikt iemand" klapt er een deur dicht. Ze voelen het namelijk niet zo.’
 

Roderik stelt dat het bij pedofielen meer om verliefdheid en genegenheid naar kinderen gaat dan om seksuele aantrekkingskracht. Pedofielen vallen bijvoorbeeld op de energie en onschuld van een kind. ‘Bij de meeste mensen gaan gevoelens vaak niet verder dan verliefdheid. Als een pedofiel met die insteek de waarheid aan de omgeving vertelt en uitlegt dat die het er moeilijk mee heeft, is er vaak wel begrip.’
 

Stenen door het raam
‘Ook mensen die geen delict plegen, maar wel gevoelens hebben, denken dat ze er niet over kunnen praten’, vertelt Roderik. ‘Ze zijn bang om afgewezen te worden. Ze kennen de verhalen uit kranten over stenen die door het raam vliegen. Die aanname dat de maatschappij vijandig is, is denk ik een grotere barrière voor een normaal leven dan de gevoelens zelf. De angst om afgewezen te worden kan je denken gaan beheersen. Helaas worden de geluiden in de maatschappij alleen maar negatiever. Terwijl ik denk dat veel mensen er juist erg mee geholpen zouden zijn als ze toch af en toe hun verhaal kwijt kunnen.’ 
 

In 2013 stond er een artikel over pedofilie in ons magazine. 'Verboden gevoelens' kun je hier lezen.