De nieuwe staatssecretaris Paul Blokhuis ontving ons aan zijn ronde tafel om met elkaar te praten over een 'Preventie-akkoord' als onderdeel van het regeerakkoord. De staatssecretaris zei: 'We gaan serieus werk maken van preventie, we trekken er 170 miljoen extra voor uit en we gaan dat gefocust en met resultaat doen.'

Sociaal maakt gezond
Stevige taal, zeker als het om preventie gaat, een dossier dat zich van oudsher niet makkelijk laat vangen in scherpe resultaten. Zelf kon ik vanuit de visie van Sociaal Werk Nederland wijzen op de grote invloed van sociaal-maatschappelijke en sociaal-economische factoren bij preventie. Ongezond gedrag heeft immers alles te maken met eenzaamheid, armoede en schulden, met al of niet volwaardig mee kunnen doen. En wat nu de oorzaak en wat het gevolg is: je kunt ze niet los van elkaar zien. Dus heb ik hen ook geattendeerd op het prima rapport van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving 'Recept voor maatschappelijk probleem'. Dat is een subliem pleidooi voor ons statement 'Sociaal maakt gezond'.

Collectief is belangrijk
Niet verrassend was dat veel aanwezigen ongezond gedrag en dus ook preventie vooral zien als een individuele verantwoordelijkheid. Uit onze ervaring in wijken en buurten weten we echter hoe belangrijk ook het collectief is. Hoe burgers elkaar kunnen helpen om samen 'beter in je vel te zitten' en hoe belangrijk vitale netwerken zijn om eraan te beginnen, door te zetten en vol te houden.
Maar zo’n goede sociale basisinfrastructuur ontstaat lang niet altijd vanzelf. Als die er niet is, moeten we er flink in investeren; is die er wel, dan moeten we hem ook vooral gebruiken. De transformatie helpt daarbij. Preventie bloeit daar waar de sociaal werker, de huisarts, de wijkverpleegkundige, de sportvereniging en het huis van de buurt samen optrekken, waar we samen met burgers actief zijn en initiatieven nemen. In de haarvaten van de samenleving.

Samenwerking
Geen preventie zonder samenwerking, daar was iedereen het ook over eens. Niemand kan en wil nog claimen dat hij stand alone voldoende resultaat in preventie boekt. In dat verband heb ik speciale aandacht gevraagd voor de gedeelde verantwoordelijkheid van gemeenten en zorgverzekeraars om samen te investeren in preventie. Dan gaat het niet meer aan om alleen te investeren als je er zelf ook beter van wordt, of om niet te investeren als de revenuen bij de ander vallen. De staatssecretaris reageerde kordaat: 'Dat is inderdaad pervers'. Point taken.