De inzichten zijn inspirerend en bruikbaar voor jeugdzorg, kinderopvang en sociaal werk. De scenario’s zijn opgesteld voor het aanpakken van verschillende uitdagingen:

• stage-uitval vermijden: rendement van stages verhogen, via succesvolle stages

• stage kwaliteit verbeteren: bijvoorbeeld zorgen voor voldoende begeleidingstijd

• aantal stageplaatsen vergroten: inspelen op verwachte (of gewenste) toename instroom

• aantal stageplaatsen vergroten: inspelen op uitval van stages door gevolgen van de corona-periode. 

Verschillende factoren zijn van invloed op de kwantiteiten kwaliteit van stageplekken. Het zijn factoren die aanpasbaar of beïnvloedbaar zijn door stagebieders en/of opleiders. Denk aan leerklimaat en -beleid, regionale samenwerking en coördinatie, bereidheid tot het bieden van stages voor lagere kwalificatieniveaus en jongerejaars en tot slot de bekostiging.

Drie scenario's'
Door het combineren van deze factoren zijn in het onderzoeksrapport drie scenario’s gekozen en uitgewerkt. Dit zijn drie toekomstbeelden met verschillende mogelijkheden om zowel de kwaliteit van stageplekken te verbeteren als het aantal te verhogen. Deze scenario’s verschillen in termijn en kunnen naast elkaar worden nagestreefd.

Scenario 1 geeft oplossingsrichtingen voor het aanpakken van acute stageproblemen, die zijn ontstaan of versterkt door de coronacrisis. Het gaat om het mogelijk maken van oplossingen, zodat leerachterstanden snel kunnen worden ingehaald. Dat vraagt om creativiteit van stagebieders, flexibiliteit van onderwijsinstellingen, maatwerk en korte lijnen.

In scenario 2 gaan stagebieders en onderwijsinstellingen bestaande oplossingen voor stageproblemen versterken en uitbreiden op de middellange termijn. Het gaat om lokaal-regionaal of sectorspecifieke oplossingen. Randvoorwaarde: voor het uitvoeren en uitbouwen van succesvolle oplossingen voor stageproblemen is het nodig om de juiste omstandigheden te creëren. Voorwaarden zijn ruimte voor experimenteren, het wegnemen van belemmerende regelgeving, beschikbaarheid van financiële middelen, evalueren en kennisdeling over succesvolle én niet-succesvolle oplossingen.

In scenario 3 bestaat een langdurige samenwerking van diverse branches, met structurele en gezamenlijke oplossingen voor stageproblemen. Dit scenario sluit aan bij de praktijk waarin gediplomeerden terechtkomen, waar verschillende branches als een ‘netwerk’ zorg verlenen. Bovendien stappen studenten in dit scenario makkelijker over van populaire naar mindergewilde plekken.

Randvoorwaarde hier is dat het aanpakken van de stageproblematiek een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van stagebieders en opleiders. Er komen in dit scenario overeenkomsten op netwerkniveau met visies op opleiden en loopbanen, in plaats van losse administraties en afzonderlijke afspraken tussen één stagebieder en één opleiding. Dat vraagt om bestuurlijk commitment, solidariteit en creativiteit van iedereen die meedoet. Deelnemers moeten bereid zijn om bestaande (financiële en organisatie) structuren en kwalificatie-eisen aan te passen.