Door de focus op specifiekec(medische) problemen neemt de aandacht af voor de jongere als geheel
Specialisme is in! In de jeugdzorg geven veel jeugdzorgaanbieders aan dat ze (hoog) specialistische zorg of topzorg bieden. Specialistische hulp richt zich op het behandelen van complexe aandoeningen, stoornissen of problemen waarvoor diepgaande kennis vereist is. Er wordt gewerkt met therapeuten die gespecialiseerd zijn in specifieke problematieken.
Er is echter steeds meer kritiek op de toenemende specialisatie in de (jeugd)zorg. Enerzijds omdat specialisten zich uitsluitend richten op hun vakgebied - bijvoorbeeld gedragsstoornissen, eetstoornissen, psych(iatr)ische stoornissen - waardoor de bredere context van het kind, zoals de gezinssituatie, de sociale omgeving en schoolprestaties, onvoldoende wordt meegenomen in de behandeling. Hierdoor sluit de aanpak doorgaans onvoldoende aan bij de complexe en vaak onderling verbonden problemen waarmee jongeren te maken hebben. Door de focus op specifieke (medische) problemen neemt de aandacht af voor de jongere als geheel. Successen op het ene domein worden vaak te niet gedaan door problemen op andere domeinen, waardoor jongeren van de wal in de sloot komen.

Is dit overdreven? Geenszins, zoals uit de voorbeelden hieronder blijkt.
Onderzoek van vijf hoogspecialistische jeugdhulpaanbieders in Noord-Nederland1 liet zien dat er wel contact is met de ouders van de jongeren, maar dat er geen gezinsbehandeling plaatsvindt. De problemen van ouders worden niet behandeld en gezinnen krijgen geen ondersteuning. Het gevolg: veel jongeren wonen nu noodgedwongen in de jeugdzorg, terwijl ze weer thuis hadden kunnen wonen als hun gezin of hun ouders óók geholpen zouden worden.

Lees het artikel hier of word abonnee en krijg toegang tot alle artikelen van Sozio op sociaaldigitaal.nl.

Over de auteurs
Anke van Dijke (1958) is voorzitter Raad van Bestuur Fier. Studeerde aan de Sociaal Pedagogische Academie in Baarn en Sociale Pedagogiek aan de Rijks Universiteit Utrecht.
Linda Terpstra (1956) is strategisch adviseur Raad van Bestuur Fier, Studeerde aan de Leraren Opleiding (SOL) in Utrecht en Sociale Pedagogiek aan de Rijks Universiteit Utrecht.

In dit artikel gaan we in op zorgconcepten waarin specialisme onderdeel is van een brede integrale holistische benadering die niet alleen focust op problemen, maar ook op kansen en mogelijkheden die het kind centraal
stelt.