Asielzoekers en statushouders zijn vaak opgevoed met andere waarden en normen, hebben gebrekkige of onjuiste kennis over het lichaam, seksualiteit, voortplanting, zwangerschap, anticonceptie en soa. Ze lopen hierdoor meer seksuele risico’s. Meisjes en jonge (alleenstaande) vrouwen zijn extra kwetsbaar voor seksueel misbruik, ongewenste zwangerschap, abortus, mensenhandel, vrouwelijke genitale verminking en uithuwelijking. Mannen zijn vooral kwetsbaar voor soa’s en hiv. Lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders krijgen te maken met homonegatief gedrag en geweld. 

 

Syrische vrouw (38 jaar): “Ik wist het verschil tussen mannen- en vrouwenlichaam pas toen ik ging trouwen. Toen was ik 19. Niemand vertelde mij hierover, ik kwam er vanzelf achter. Zelfs bij bevalling, je krijgt helemaal geen informatie. Je moeder zegt toe maar, het komt goed. En dan ga je als een gek naar het ziekenhuis. Ik was helemaal kapot want ik wist helemaal niets.”

 

Migranten en nieuwkomers zijn ook niet bekend met de Nederlandse wet- en regelgeving, voorzieningen en instanties. Ze weten bijvoorbeeld niet waar je je kunt laten testen op soa’s, dat abortus legaal is in Nederland, of dat homoseksualiteit is toegestaan. Met Zanzu.nl kunnen nieuwkomers met informatie in hun eigen taal zelf seksueel gezonde keuzen maken en hun weg vinden in Nederland. Een goede seksuele gezondheid draagt bovendien bij aan de participatie en integratie in de Nederlandse maatschappij.

 

In 14 talen geeft Zanzu.nl informatie over het vrouwelijk en mannelijk lichaam; gezinsplanning en zwangerschap; soa en hiv; seksualiteit; relaties en gevoelens en wet- en regelgeving. De meerwaarde van de website zit in begrijpelijke en cultuur-neutrale informatie over seksualiteit in tekst, beeld en gesproken woord. Er is een uitgebreid woordenboek met beeldmateriaal. Bij elk thema wordt bij problemen of vragen verwezen naar relevante informatie, hulp- en dienstverlening. De website kan door de doelgroep zelfstandig gebruikt worden, en voor professionals is Zanzu.nl een fijn hulpmiddel om een gesprek te voeren over seksualiteit.

 

Judith van der Ree, gezondheidsbevorderaar GGD Hollands Midden en GGD regio Utrecht “Zanzu.nl kan goed gebruikt worden in de voorlichtingsbijeenkomsten vanwege de nuttige informatie en duidelijke afbeeldingen. In een groepssetting kun je nieuwkomers eventueel eerst laten oefenen met het bekijken van en zoeken naar informatie op de eigen telefoon of Ipad. Dit kan een goede voorbereiding zijn voor plenaire bespreking."

 

Dieuwke Ottens, verloskundige bij verloskundige praktijk Haarlem Noord: “Zanzu.nl is echt een uitkomst. Door de vertalingen, ook in gesproken tekst, heb ik beter contact met mijn cliënten en met beelden worden ook onderwerpen als zwangerschap en bevalling veel begrijpelijker. Veel nieuwkomers kennen de verloskundige zorg of kraamzorg in Nederland niet.”

 

Cijfers van het CBS laten zien dat er in 2017 circa 2,1 miljoen mensen met een niet-westerse achtergrond in Nederland verbleven. Daarnaast telde Nederland in 2017 1,6 miljoen migranten met een westerse achtergrond, onder meer uit voormalige oost-blok landen.

Op 29 januari 2018 verbleven bijna 21.000 asielzoekers in de opvang. Syriërs vormen met 26% de grootste groep. Daarna volgen Irakezen (9%), Eritreeërs (9%), Afghanen (8%) en Iraniërs (7%, cijfers COA).

 

Een onderzoek naar geboortecijfers onder vrouwen in asielzoekerscentra (periode 2013-2015) laat zien, dat 60% van de vrouwen die hier beviel bij aankomst in Nederland al zwanger was (analyse geboortecijfers door Rutgers en GGD GHOR Nederland, presentatie 2016). Het geboortecijfer in de opvang was het hoogst bij vrouwen tussen 20 en 24 jaar, en hoger bij vrouwen afkomstig uit de regio West-, Zuid- en Centraal Afrika dan bij vrouwen uit andere regio’s.

 

Tienergeboorten komen relatief vaak voor bij meisjes met een Somalische (22 op de duizend), Syrische (30/1.000), Poolse (18/1.000) en Bulgaarse (ruim 60/1.000) herkomst. Voor Nederlandse meisjes is het aantal tienergeboorten 2,3 op de duizend (CBS, 2016).

 

Naar schatting zijn er in Nederland zo’n 29.000 meisjes en vrouwen die een besnijdenis hebben ondergaan. Van die groep komt zo’n 80% uit Somalië, en verder uit Egypte, Ethiopië/Eritrea en Noord-Irak (Pharos, 2013). Vrouwen die zijn besneden lopen een verhoogd risico op complicaties tijdens een bevalling.

 

Uit de landelijke abortusregistratie 2015 komt naar voren dat 12,6% van de vrouwen die in Nederland abortus laat uitvoeren niet in Nederland woont. van de vrouwen die een abortus laat uitvoeren heeft 50% een niet-Nederlandse achtergrond (Rutgers, 2015).

 

Van de 22.000 met hiv geïnfecteerde mensen in Nederland komt 40% oorspronkelijk niet uit Nederland (RIVM, 2015).